Роч кыв лун
| Роч кыв лун | |
|---|---|
 | |
| Сикас | Культура |
| Официальнӧя | Роч кыв лун |
| Мӧд ногӧн | Пушкин лун |
| Вынсьӧдӧма | Россия Федерацияса президентлӧн 2011 во лӧддза-номъя тӧлысь 6-ӧд лунся индӧдӧн |
| Кадпас | лӧддза-номъя тӧлысь 6-ӧд лун |
| Йитчӧма | А. С. Пушкинлӧн, ӧнія роч гижӧд кывлы подув пуктысьлӧн, чужан лункӧд |
Роч кыв лун (рочӧн День русского языка) — ООН-лӧн войтыркостса лун, сиӧма роч кывлы, вынсьӧдӧма ООН-ын 2010 воын, пасйӧны лӧддза-номъя тӧлысь 6-ӧд лунӧ, нималана роч поэт Александр Сергеевич Пушкинлӧн чужан лунӧ[1].
2011 вося лӧддза-номъя тӧлысь 6-ӧд лунӧ Россия Федерацияса президент Д. А. Медведев кырымаліс индӧд: «Индыны Роч кыв лун да пасйыны сійӧс быд во лӧддза-номъя тӧлысь 6-ӧд лунӧ, А. С. Пушкинлӧн, нималана роч поэтлӧн, ӧнія роч гижӧд кывлы подув пуктысьлӧн, чужан лунӧ»[2].
Лӧддза-номъя тӧлысь 6-ӧд лунӧ став Россия пасьтала нуӧдӧны поэтлӧн творчестволы сиӧм унас сикас мероприятие: литературнӧй лыддьысьӧмъяс, конкурсъяс, выставкаяс, класснӧй часъяс да концертъяс.
История
Роч кыв лун йылысь мӧвпсӧ медводдзаӧн висьталіс «Русская игра слов» проектлӧн автор Иван Клименко «Парламентская газета» лист бокъясын 2007 вося ӧшым тӧлысь 26-ӧд лунӧ[3]. Роч кывлы сиӧм во серти кывкӧртӧдъяс вӧчигӧн аслас статьяын автор пасйӧ: «…Роч кывлы сиӧм во петкӧдлӧ, мый роч кыв сӧвмӧдӧм могысь быд календарнӧй воын колӧ нӧшта ӧти тайӧ нима лун. Роч кыв лун. Роч мирлы ставмирса гаж». Но ни оланпас пыртан, ни олӧмӧ пӧртысь власьт Рочмуын вӧзйӧм вылӧ эз вочавидзны.
Нӧшта водзджык,1996 воын, Роч му доръян лун лӧддза-номъя тӧлысь 6-ӧд лунӧ, А. С. Пушкинлӧн чужан лунӧ, кутіс пасйыны Крымса Роч община. 2007 восянь Крымын налӧн водзмӧстчӧм серти лӧддза-номъя тӧлысь 6-ӧд лунӧ кутісны нуӧдны «Великое Русское Слово» роч да славяна культура войтыркостса фестиваль. Стӧч тайӧ лунӧ уна во чӧж фестивальӧ пырӧдчысьясӧс чолӧмалӧ Россия Федерацияса президент.
2011 вося лӧддза-номъя тӧлысь 6-ӧд лунӧ Россия Федерацияса президент Д. А. Медведев кырымаліс индӧд: «Индыны Роч кыв лун да пасйыны сійӧс быд во лӧддза-номъя тӧлысь 6-ӧд лунӧ, А. С. Пушкинлӧн, нималана роч поэтлӧн, ӧнія роч гижӧд кывлы подув пуктысьлӧн, чужан лунӧ»[2].
ООН кыв лунъяс
Чужан кыв лункӧд тшӧтш ООН-ын пасйӧны ООН-лӧн официал кывъяслы сиӧм лунъяс[4]. Найӧс вӧлі вынсьӧдӧма 2010 воын ООН-са общественнӧй информация департаментӧн кыв да культура унасикаслун видзӧм могысь[5]. Тайӧ лунӧ нуӧдан мероприятиеясыс отсалӧны видзны официал кывъяслысь ӧткодь инӧдъяс, юӧртны ООН-ын уджалысьяслы ООН-са кывъяслӧн история да сӧвмӧм йылысь.
Тӧдчана кыв лунъяс ООН программа серти
• рака тӧлысь 20-ӧд лун — Француз кыв лун (Войтыркостса франкофония лун).
• косму тӧлысь 20-ӧд лун — Китай кыв лун (сиӧма Цан Цзелы, китай гижӧд подув пуктысьлы).
• косму тӧлысь 23-ӧд лун — Англичан кыв лун (Уильям Шекспирлӧн чужан лун).
• косму тӧлысь 23-ӧд лун — Испан кыв лун (Мигель Сервантеслӧн кулан лун).
• лӧддза-номъя тӧлысь 6-ӧд лун — Роч кыв лун (А. С. Пушкинлӧн чужан лун).
• ӧшым тӧлысь 18-ӧд лун — Араб кыв лун (тайӧ лунӧ 1973 воын вӧлі пыртӧма араб кыв ООН-лӧн официал да уджалан кывъяс лыдӧ)[1].
Пасйӧдъяс
- ↑ 1 2 День русского языка в ООН. Шыӧдчан кадпас: 6 лӧддза-номъя тӧлысь 2011. Архивируйтӧма 26 ода-кора тӧлысь 2013.
- ↑ 1 2 О Дне русского языка: Указ Президента РФ от 06.06.2011 № 705 // Собрание законодательства РФ. 13.06.2011. № 24. Ст. 3401.
- ↑ Иван Клименко. «Да будет день!», Парламентская газета (27 ӧшым тӧлысь 2007). Архивируйтӧма 31 йирым тӧлысь 2015 вося. Шыӧдчан кадпас: 6 лӧддза-номъя тӧлысь 2016.
- ↑ Список международных дней на сайте ООН. Шыӧдчан кадпас: 26 косму тӧлысь 2017. Архивируйтӧма 27 ода-кора тӧлысь 2016.
- ↑ Department of Public Information to Launch ‘Language Days at the United Nations’ Архивса копия 2 тӧвшӧр тӧлысь 2018 Wayback Machine ресурсын (англ.)
Ыстӧгъяс
• Официальный сайт Российской академии наук
• В России появился новый праздник — День русского языка (Грамота.ру)
• Указом Президента установлен День русского языка — 6 июня (Кремлин.ру)
• Стенограмма встречи в Институте русского языка, на которой Президент объявил о подписании указа «О Дне русского языка»
• Официальный сайт празднования Дня Русского языка в Москве «Русский Лад»