Китайса Выль во 2025
| Китайса Выль во 2025 | |
|---|---|
 | |
| Мӧд ногӧн | тӧлыся календар серти Выль во |
| Вежӧртас | выль вося кадколаст заводитчӧм |
| Традицияяс | Выльвося да рӧштвося ярмангаяс, каръяс да керкаяс мичмодӧм, козъяс мичмӧдӧм |
| Йитчӧма | Китайса календар, Выль во 2025, Китайса зодиак, Китайса Выль во |
Китайса Выль во 2025 (рочӧн Китайский Новый год 2025) — шонділӧн тӧвся сулалӧм бӧрын выль тӧлысь чужӧмлы (мӧд ногӧн кӧ, ӧшым тӧлысь 21-ӧд лунся мӧд выль тӧлысь чужӧмлы) сиӧм гаж. Григорий календарын тайӧ кадыс лӧсялӧ тӧвшӧр тӧлысь 21-ӧд лунсянь урасьӧм тӧлысь 21-ӧд лунӧдз.
Китайса гороскоп серти, быд во вылӧ тӧдчӧ дас кык пемӧсысь ӧти да вит стихияысь ӧти: би, му, кӧртулов, ва либӧ пу[1].
2025 во, китайса календар серти, лоӧ Турунвиж пу кыйлӧн воӧн. Сійӧ заводитчӧ 2025 вося тӧвшӧр тӧлысь 29-ӧд лунӧ да нюжалас 2026 вося урасьӧм тӧлысь 16-ӧд лунӧдз. Тайӧ воыс Асыввывса гороскоплӧн 12 вося циклын босьтӧ квайтӧд места.
История
Китайса Выль во историяыс зэв важся. Тайӧ медся кузь да тӧдчана гаж китайса тӧлыся-шондіа календарын. Стӧч индӧм кадпасыс сылӧн абу. Во заводитчӧ шонділӧн тӧвся сулалӧм бӧрын выль тӧлысь лунӧ, та вӧсна гажсӧ пасйӧны тӧвшӧр тӧлысь 21-ӧд лунсянь урасьӧм тӧлысь 21-ӧд лунӧдз.
Китайса зодиаклӧн дас кык пас — тайӧ 12 вося цикл, кӧні быд во лӧсялӧ торъя пемӧс паслы. Китайса гороскоп серти тайӧ крыса, ӧш, тигр, кӧч, дракон, змей, вӧв, кӧза, ӧблезяна, петук, пон, порсь.
Быд китаеч тӧдӧ ассьыс зодиак пассӧ да аслас рӧдвужлысь да ёртъяслысь зодиак пассӧ[2].
Китайса Выль во — тайӧ традиционнӧй китайса культураын вывті тӧдчанатор, сылӧн эм джуджыд социокультурнӧй вежӧртас. Китайын тӧлыся календар серти Выль во — тайӧ семьяясӧс ӧтувтан, бать-мамӧс да пӧль-пӧчӧс пыдди пуктан лун[3].
«Турунвиж пу кый» пас гӧгӧрвоӧм
2025 во лыддьыссьӧ Турунвиж пу кыйлӧн воӧн. Турунвиж пу кый — мир радейтысьлӧн, мывкыдлунлӧн, сюсьлунлӧн да вежсьӧмъяс дінӧ ладмӧдчыны кужӧмлӧн символ[4]. Сылы оз лӧсявны лёк думъяс, агрессия да кык бана йӧз. Пу петкӧдлӧ быдмӧм, сӧвмӧм да выльмӧм, а турунвиж рӧмыс стӧчмӧдӧ сійӧс.
Асыввыв культураын кый — зэв уна бур качествоа лов. Тайӧ веглясьысьыс вермӧ нимкодясьны олӧмнас да радлыны прӧстӧйторъяслы. Збыль олӧмас кый вермас лоны опаснӧйӧн, но медым сійӧ уськӧдчис, сійӧс колӧ ёна скӧрмӧдны[5].
Чайтӧны, мый Турунвиж пу кый воӧ чужӧм йӧз сюсь вежӧраӧсь да кужӧны бура артыштӧмӧн примитны решенньӧ. Найӧ бура чувствуйтӧны ас гӧгӧрсаяссӧ. Кыйяслӧн бура сӧвмӧма интуицияыс, сійӧ отсалӧ налы водзвыв тӧдны лоӧмторъяссӧ да вӧчны правильнӧй решенньӧяс. Пу сетӧ налы творческӧй энергия да отсалӧ аддзыны абу стандартнӧй решенньӧяс. А турунвиж рӧмыс петкӧдлӧ юр садь кутӧм, писькӧслун, аслыд лёк вӧчтӧг лоӧмторъяс дорӧ ладмӧдчыны кужӧм.
Кыйяс кокниа адаптируйтчӧны вежсьӧмъяс дінӧ да аддзӧны пуктӧм могсӧ шедӧдӧмын выль туйяс. Налӧн эм вӧр-ваӧн сетӧм сьӧлӧмӧ пырӧм да мӧд йӧзӧс кыскыны вермӧм. Тайӧ пас улын чужысьяс тшӧкыда лоӧны нырщикъясӧн да пыдди пуктана йӧзӧн. Найӧ амбициознӧйӧсь да пуктӧм могсӧ олӧмӧ пӧртны зільысьӧсь, дасьӧсь зіля уджавны, медым шедӧдны олӧмын вермӧмъяс.
Та дырйи Кыйяс оз петкӧдлыны ассьыныс збыль мӧвпъяссӧ да сьӧлӧмкылӧмъяссӧ мӧдъяслы[6].
Зодиакса мукӧд пас вылӧ тӧдчӧм
Китайса зодиак подулавсьӧ Вит элемент йылысь важъя теория вылӧ, петкӧдлӧ система, кӧні быд пас йитчӧма вит класскӧд (пу, би, му, кӧртулов, ва). Найӧ петкӧдлӧны, мый олӧмас да Енкӧлаын ставыс йитчӧма ӧта-мӧдыскӧд.
Тайӧ теория сертиыс Кыйлӧн пас лӧсясьӧ Кыйлӧн, Петуклӧн да Ӧшлӧн пасъяскӧд. Сійӧ вермӧ йитчыны Дракон, Ӧблезяна, Шыр, Пон, Тигр, Вӧв, Кролик да Кӧза пасъяскӧд. Оз гӧгӧрвоны ӧта-мӧдсӧ сӧмын Порськӧд.
Тайӧ воын торйӧн мойвиас Кый, Дракон да Петук воӧ чужӧм йӧзлы. Найӧ вермасны збыльмӧдны ассьыныс енбисӧ, шедӧдны уджын вермӧмъяс да озырмыны. Мойвиас и творчествоа либӧ интеллектуальнӧя уджалысь йӧзлы[7].
Традицияяс
Китайын Выль во паныдалӧмкӧд йитчӧма уна традиция да выльвося суеверие. Важ китайса традиция серти, Выль во заводитчытӧдз став гортгӧгӧрса уджсӧ колӧ эштӧдны. Идрасьны колӧ заводитны пыранінсянь да помавны керка шӧрас, а сэсся став инструментсӧ тэчны пельӧсӧ.
Гаж дырйи Китайын быдлаын гӧрд рӧм — шонділӧн да радлунлӧн рӧм.
Выль во водзвылын ӧдзӧс юрйылӧ ӧшлӧны бумагаысь вит кузь лента, найӧ петкӧдлӧны «вит сикас шуд»: мойвиӧм, почёт, кузь нэм, озырлун да радлун[8].
Выль во водзвылын традиция серти колӧ ёна шумитны. Эм легенда, мый тайӧ кадӧ асланыс оланінъясысь вӧтлӧм лёк ловъяс корсьӧны выль оланін да вермӧны вайны керка кӧзяевалы лёкторъяс во гӧгӧр чӧж.
Выль во вочаалӧмлӧн медшӧр атрибутъясысь ӧтиӧн лоӧны уна сикас формаа декоративнӧй пӧнаръяс. Торйӧн нин ёна кажитчӧны уна рӧма дӧраӧн да уна пӧлӧс серъясӧн мичмӧдӧм нёль да квайт пельӧса биару лампаяс. Коз пыдди Китайын мичмӧдӧны дзоридзьяса гирляндаясӧн да пӧнаръясӧн сідз шусяна Югыд пу.
Выль во водзвывса войсӧ Китайын шуӧны «торйӧдчӧм бӧрын аддзысьӧм войӧн», сы вӧсна мый тайӧ сӧмын семьякостса гаж, и сійӧс зільӧны коллявны матыссаяс пӧвстын. Семьяын ставӧн прӧститӧны ӧта-мӧдныслысь важся элясьӧмсӧ да дузъялӧмсӧ[3].
Торъя ыджыд тӧдчанлуна Китайын лоӧ выльвося рытъя сёйӧмлы, кор став семьяыс чукӧртчӧ ӧти пызан сайӧ. Пызан сайын местасӧ пуктӧма и налы, кодъяс тайӧ кадӧ абуӧсь.
Эскӧны, мый кыдзи паныдалан Выль восӧ, сідзи сійӧ и артмас. Та вӧсна китаечьяс видзӧдӧны сы бӧрся, медым гаждырся пызан вылын вӧлі быдсикас чӧсмасянтор. Выльвося рытъя сёйигӧн быть колӧ вӧлі сёйны чипан, чери да «доуфу» — соя рысь, сійӧс сідзжӧ шуӧны «тофуӧн». Китай кыв вылын тайӧ прӧдукта нимъясыс лӧсялӧны «шуд» да «бурлун» петкӧдлысь кывъяслы.
Выльвося рытъя сёйӧм помасьӧ «шуд сьӧм» сетӧмӧн. Верстьӧяс козьналӧны челядьлы сьӧм тыра гӧрд кӧнвертъяс, найӧ, кыдзи чайтӧны, сетасны мойвиӧм став выль во чӧжыс. Выльвося рытъя сёйӧм бӧрын оз позь водны узьны, медым абу воштыны ассьыд шудтӧ.
Китайын козьналӧны ӧтувъялун да семьяын лад петкӧдлысь гозъя (параа) козинъяс. Оз позь козьнавны часі, торйӧн нин олӧма йӧзлы, либӧ чачаяс да челядь кӧлуй налы, кодъяслӧн челядьыс эз на чуж. Пырджык гӧсьтъяс сетӧны выльвося козинъяссӧ кӧзяевалы мунтӧдзыс, мукӧддырйи весиг гусьӧн кольӧны найӧс[9].
Пасйӧдъяс
- ↑ Как встречать 2025 год, чтобы год был хорошим, Мой Санта (13 йирым тӧлысь 2024). Шыӧдчан кадпас: 13 вӧльгым тӧлысь 2024.
- ↑ Цзя Хуэйминь. Лунный календарь и знаки зодиака в повседневной культуре Китая. cyberleninka.ru. Манускрипт (2016). Шыӧдчан кадпас: 13 вӧльгым тӧлысь 2024.
- ↑ 3,0 3,1 Цзя Хуэйминь. Китайские новогодние праздники по лунному календарю в повседневной культуре современного Китая. cyberleninka.ru. Общество: философия, история, культура (2016). Шыӧдчан кадпас: 13 вӧльгым тӧлысь 2024.
- ↑ Козлова, Екатерина. Принесет удачу: каким будет 2025 год Зеленой Деревянной Змеи, Пятый канал (9 вӧльгым тӧлысь 2024). Шыӧдчан кадпас: 13 вӧльгым тӧлысь 2024.
- ↑ Зеленая деревянная змея - символ 2025 года: что важно знать о главном символе, КП.ру. Шыӧдчан кадпас: 13 вӧльгым тӧлысь 2024.
- ↑ Комарова, Валентина. Зеленая деревянная змея — символ 2025 года: что означает, характеристика символа, когда наступает, каким будет и как правильно встречать, Гороскопы Mail (30 моз тӧлысь 2024). Шыӧдчан кадпас: 13 вӧльгым тӧлысь 2024.
- ↑ Екатерина Стрелкова. Как встретить год Змеи 2025: что приготовить, во что нарядиться - Zoon.ru (неопр.). zoon.ru. Шыӧдчан кадпас: 13 вӧльгым тӧлысь 2024.
- ↑ Евгения Григорьевна Белая. Новый год в Китае, Корее, Японии и России. cyberleninka.ru. Россия и АТР (2005). Шыӧдчан кадпас: 13 вӧльгым тӧлысь 2024.
- ↑ История и традиции празднования Китайского Нового года, РИА Новости (31 тӧвшӧр тӧлысь 2014). Шыӧдчан кадпас: 13 вӧльгым тӧлысь 2024.
|
Тайӧ материал вылӧ право кутысьнас лоӧ «РУВИКИ» ӧтуввез-энциклопедия» асшӧрлуна абу коммерческӧй организация. Мукӧд сайтъяс вылын тайӧ материалнас позьӧ вӧдитчыны сӧмын сэк, кор «РУВИКИ» ӧтуввез-энциклопедия» ААКО сетас позянлунсӧ. |