Космос (национальнӧй проект)
| «Космос» национальнӧй проект | |
|---|---|
 | |
| Помка | Россияса Президент Владимир Путинлӧн тшӧктӧм |
| Видзӧм сьӧм | 750 млрд шайт |
Космос (национальнӧй проект)(рочӧн национальный проект «Космос») – вӧзйӧма 2025 воын Россияса Президент Владимир Путинлӧн тшӧктӧмӧн[1]. Индӧ Россия Федерацияын спутникъяслысь чукӧр да национальнӧй орбитальнӧй станция лӧсьӧдӧм, космосса связь сервисъяс, космосса ядернӧй энергетика сӧвмӧдӧм, ылі космос пыдісянь туялӧм да кадръяс дасьтӧм серти дыр кадся могъяс[2].
История
Космос юкӧн сӧвмӧдан юалӧмъяс серти сӧвещание дырйи, мый муніс 2025 вося косму тӧлысь 16-ӧд лунӧ Бауман нима МГТУ-ын, Владимир Путин висьталіс, мый колӧ лӧсьӧдны «Космос» национальнӧй проект:
...колӧ, медым тайӧ зэв тӧдчана юкӧнас миян планъясным лӧсялісны миян страналӧн, кыдзи водзын мунысь космическӧй державалӧн, историческӧй статуслы[2].
Россияса Президент пасйис, мый нацпроектӧ колӧ пыртны юкӧн сӧвмӧдан и матысса, и дыр кадся планъяс:
- лӧсьӧдны уна сикас тӧдчанлуна ас уна спутника чукӧръяс;
- котыртны национальнӧй орбитальнӧй станция;
- сӧвмӧдны космосса ядернӧй энергетика;
- лӧсьӧдны «космосса буксир»;
- пыдісянь туявны ылі космос;
- «Спектр-РГ» орбитальнӧй обсерваториялӧн база вылын лӧсьӧдны Муюгыдлысь стӧч карта[2].
Тӧдчӧдсис, мый нацпроектлӧн технология боксянь шедӧдӧмторъясыс отсаласны выльмӧдны экономика да бурмӧдны гражданалысь олӧмсӧн[2].
Нацпроект сьӧмӧн могмӧдӧмсӧ кӧсйӧны видлавны 2026 во да водзӧ мунысь вояс вылӧ федеральнӧй сьӧмкуд вынсьӧдігӧн[2].
Сьӧмӧн могмӧдӧмсӧ донъялӧм
2024 вося ӧшым тӧлысьын «Роскосмос» канму корпорацияӧн веськӧдлысь Юрий Борисов РБК-лы сетӧм интервьюын шуис, мый национальнӧй проект вылӧ ковмас 750 млрд шайт[3].
2025 вося ода-кора тӧлысьын РФ-са правительство содтіс бюджетӧ 2028 воӧдз 1 трлн шайт, а 2036 воӧдз — 4,5 трлн шайт гӧгӧр[4].
Федеральнӧй проектъяс
«Космос» национальнӧй проектӧ пыртӧма татшӧм федеральнӧй уджтасъяс:
- «Космосса юӧртан технологияяс быд боксянь сӧвмӧдӧм»;
- «Водзӧ могъяса космосса системаяс да сервисъяс»;
- «Россияын космосса ядернӧй энергетика сӧвмӧдӧм»[5].
Петкӧдласъяс
Нацпроектлысь медшӧр муртӧсъяссӧ видлалігӧн вӧлі шуӧма:
- 2030 во кежлӧ орбитальнӧй чукӧръясса спутникъяслысь лыдсӧ содтыны 1,2 сюрсӧдз;
- вайӧдны Россияса космодромъясысь пускъяслысь ӧтувъя лыдсӧ вонас 56-ӧдз;
- 2027 воын заводитны лӧсьӧдны аймуса орбитальнӧй станция;
- 2030 во кежлӧ юкӧнын уджалысьяслысь лыдсӧ содтыны 40 сюрс морт вылӧ;
- юкӧнын удж производительносьтсӧ содтыны 1,5 пӧв[5].
Пасйӧдъяс
- ↑ Путин анонсировал скорое утверждение нового нацпроекта по космосу - Газета.Ru | Новости, Газета.Ru (16.04.2025). Шыӧдчан кадпас: 17 косму тӧлысь 2025.
- ↑ 1 2 3 4 5 Совещание по вопросам развития космической деятельности, Президент России (16.04.2025). Шыӧдчан кадпас: 17 косму тӧлысь 2025.
- ↑ Путин рассказал о договоренности с «Роскосмосом» о космическом нацпроекте, РБК (16.04.2025). Шыӧдчан кадпас: 17 косму тӧлысь 2025.
- ↑ Новости. Михаил Мишустин: в доработанный нацпроект по космосу войдут прорывные направления. www.roscosmos.ru (20 ода-кора тӧлысь 2025). Шыӧдчан кадпас: 21 ода-кора тӧлысь 2025.
- ↑ 1 2 Михаил Мишустин провёл стратегическую сессию по национальному проекту «Развитие космической деятельности Российской Федерации на период до 2030 года и перспективу до 2036 года». government.ru (13 моз тӧлысь 2024). Шыӧдчан кадпас: 17 косму тӧлысь 2025.
|
Тайӧ материал вылӧ право кутысьнас лоӧ «РУВИКИ» ӧтуввез-энциклопедия» асшӧрлуна абу коммерческӧй организация. Мукӧд сайтъяс вылын тайӧ материалнас позьӧ вӧдитчыны сӧмын сэк, кор «РУВИКИ» ӧтуввез-энциклопедия» ААКО сетас позянлунсӧ. |