Шахов Борис Федотович
Шахов Борис Федотович | |
---|---|
Чужан лун | 1928-ӧд вося рака тӧлысь 19-ӧд лун |
Чужанін | |
Кулан лун | 2002-ӧд вося йирым тӧлысь 16-ӧд лун (74 арӧс) |
Куланін | |
Страна | |
Мыйся уджыс | коми гижысь |
Q5Шахов Борис Федотович
Шахов Борис Федотович (комиӧн — Педот Борис) (1928–2002) — коми гижысь. Коми гижысь Шахов Пётр Федотовичлӧн вок.
Олантуй
• 1928, рака тӧлысь 19 лун — чужис Кулӧмдiн районысь Пожӧг сикт овмӧдчӧмин улӧ пырысь Кекур грездын.
• 1942 – Пожöгса сизим вося школа помалöм бöрын уджалiс колхозын, сэсся вöлi сельпоын тшöтöводöн да райпотребсоюзын бухгалтерӧн.
• 1945–1949 – велӧдчис Ухтаса горно-нефтянӧй техникум. Диплом босьтӧм бӧрын уджаліс Германияын уран рудникъясын.
• 1953 – Уджалiс Ухтаса комбинатлӧн (Первомайск посёлокын) 1 да 2 номеръяса мусир перъян шахтаясын старшӧй взрывникӧн, опытнӧй уджъяс нуӧдан участокын начальникӧн, буровзрывнӧй уджъясын начальникӧн.
• 1954 – сійӧс бöрйисны комсомолъяслöн Ухта карса комитетö медводдза секретарӧн.
• 1961 – помалiс Горький карын вылыс партийнӧй школа.
• 1961–1965 – куим во уджалiс ухтаса мусир да биару йӧткан цехын начальникöн, вӧлі Ухтастрой и Жилстрой трестъясын парткомса секретарӧн.
• 1965 – «Стройматериалы» Ухтаса производственнӧй объединениелӧн генеральнӧй директорӧс вежысь, вӧлі сідзжӧ «Коминефть» производственнӧй объединениеын профкомӧн веськӧдлысьӧн.
• 1983 – пырис СССР-са Гижысь котырӧ да вуджис гижан уджӧ.
• 1990 – кӧсйис лоны СССР-са народнӧй депутатӧн 373 №-а Ухтаса территориальнӧй кытш кузя, но ворссис (вермис Коми обкомлӧн медводдза секретар Юрий Спиридонов – сёрӧнджык лоис Коми Республикаса Юралысьӧн).
• 2002, йирым тӧлысь 16 лун — кувсис Ухтаын аслыс кабинетас гижан пызан сайын, кор уджаліс «Хроники провинциального перестройщика» роман вылын.
Гижан удж
Медводдза гижӧдъяссӧ Борис Шахов йӧзӧдіс 1970-ӧд вояс шӧрын. Гижан уджас босьтчис кыдзи публицист, гижис Ухта карса нималана йӧз йылысь. Сэсся кутіс лӧсьӧдны комиӧн художествоа гижӧдъяс. Войвылын техническӧй интеллигенция пӧвстын олігӧн аслыс повесьт-висьтъясас сійӧ гижӧ сы йылысь, кыдзи морт пытшкын венласьӧны бур да лёкыс, кор корсьӧны войвыв мупытшса озырлунъяс, сӧвмӧдӧны производство да корсьӧны кынӧмпӧт перъян туйяс.
Педот Борислӧн петавліс куим роман: «Тшӧтшъяяс» (1985), «Гӧрд дзоридзьяса сьӧд шаль» (1989) да «Овлісны-вывлісны» (1999). Медводдза кыксӧ вуджӧдӧма роч кывйӧ. Борис Шаховлысь «Овлісны-вывлісны» романсӧ вылӧ донъяліс Матиас Кастрен котыр да сетіс сыысь 2001 воын войтыркостса премиа национальнӧй культура озырмӧдӧмӧ да чужан кыв вылын гижӧм сӧвмӧдӧмӧ пай пуктӧмысь.
«Гӧрд дзоридзьяса сьӧд шаль» романсӧ («Черная шаль с красными цветами») рочӧн позьӧ лыддьыны ӧтуввезйысь [1].
Общественнӧй удж
Педот Борис ыджыд пай пуктіс коми кыв сӧвмӧдӧмӧ да коми войтырлысь аскылӧмсӧ садьмӧдӧмӧ.
Та кындзи, Борис Шахов вӧлі бур ворсысьӧн, йӧктысьӧн, сьылысьӧн, пианистӧн, сценарий дасьтысьӧн да режиссерӧн.
Небӧгъяс
Комиӧн
• Тшӧтшъяяс: Роман. — Сыктывкар: Коми кн. изд-во, 1985.
• Гӧрд дзоридзьяса сьӧд шаль: Роман. — Сыктывкар: Коми кн. изд-во, 1989.
• Сибӧд менӧ, Чужан му. — Сыктывкар: Коми кн. изд-во, 1992.
• Овлiсны-вывлiсны. Роман / Ред. И.И. Белых; серпасаліс С.Г. Терещенко. — Сыктывкар: Коми кн. изд-во, 1999. — 544 л.б.
• Менам Чужан му: Висьтъяс, очеркъяс, статьяяс / Ред. П.И. Симпелев; серпасаліс А.В. Мошев. — Сыктывкар: Коми небöг лэдзанiн, 2006. — 176 л.б. (комиӧн да рочӧн)
Рочӧ вуджӧдӧмӧн
• Сверстники: повести. — Москва: Современник, 1988.
• Черная шаль с красными цветами: Роман / Перевод с коми Станислава Панкратова; Ред. П.М. Столповский; серпасаліс Г.Н. Шарипков. — Сыктывкар: Коми кн. изд-во, 1995. — 304 с.
Наградаяс да премиа
• И.А. Куратов нима Коми Республикаса канму премиа босьтысь
• 1994 – Коми Республикаса культураын нимӧдана уджалысь
• 2001 – Кастрен котырлӧн премиа
• 2004, тӧвшӧр тӧлысь – Ухта карса почётнӧй олысь
Паметь
• Б.Ф. Шахов нима Ухтаса коми культура шӧрин (2002 вося ӧшым тӧлысьсянь)
• Казьтылана пӧв (Ухта кар. Мир улича, 3 № керка)
Ӧшмӧсъяс
• https://web.archive.org/web/20130223033344/http://finugor.ru/leaders/candidate/20928
• http://www.e-reading.org.ua/book.php?book=134969
• http://lib.rus.ec/a/36676
• http://edinrosuhta.ru/news/pull_material.php