Тигрлӧн войтыркостса лун

Босьтӧма Рувикиысь
Тигрлӧн войтыркостса лун
Почта марка тигр серпасӧн (Россия, 1993)
Почта марка тигр серпасӧн (Россия, 1993)
Сикас Войтыркостса
Вынсьӧдӧма 2010 во
Кадпас сора тӧлысь 29-ӧд лун

Тигрлӧн войтыркостса лун (англичан International Tiger Day) — гаж, мый индісны Му вылын тигръясӧс видзӧмкӧд йитчӧм мытшӧдъяс кузя войтыркостса форум вылын («Тигръяслӧн саммит»), 2010 вося вӧльгым тӧлысьын Петыркарын. Пасйӧны быд во сора тӧлысь 29-ӧд лунӧ[1].

Быд странаын Тигрлысь войтыркостса лун нуӧдӧмлӧн медшӧр могъясысь ӧтиӧн лоӧ тигръяслӧн бырӧм да найӧс видзанног йылысь йӧзӧс тӧдмӧдӧм [1].

Тигрӧс видзӧны войтыркостса норма серти, сійӧс пыртӧма Вӧр-ва видзан войтыркостса союзлӧн Гӧрд небӧгӧ, Быран выйын вӧрса пемӧс да быдмӧг сикасъясӧн войтыркостса вузасьӧм йылысь конвенциялӧн 1 содтӧдӧ[2]. 1947 восянь тырвыйӧ дугӧдӧма кыйны тигръясӧс. 1955 воын вӧлі запретитӧма, а сэсся стрӧга дзескӧдӧма тигръясӧс кыйӧм[2].

Пасйӧм

Гажсӧ разнӧй странаын пасйӧны разнӧй ногӧн: шуам, мир пасьтала ӧткымын зоопаркъясын хищникъяслы татшӧм лунӧ сетӧны торъя чӧскыд паёк да козинъяс[3]. Global Tiger Initiative войтыркостса организация Тигрлӧн войтыркостса лун кежлӧ чукӧртіс 350 миллион гӧгӧр доллар тигръяслысь популяциясӧ видзӧм могысь да шуис, мый 2022 во кежлӧ вӧрса каньяслӧн популяцияыс оз сӧмын быр, но весиг кык пӧв содас[4].

Россияын

Тигрлысь лун Владивостокын пасйӧм, 2006 во.

Россияын кӧч тӧлысся нёльӧд вежалунӧ сідзжӧ пасйӧны альтернативнӧй гаж - Ылі Асыввылын тигрлысь лун, мый вӧлі лӧсьӧдӧма 2000 воын. Татшӧм лунлысь мӧвпсӧ вӧзйис 1995 воын на гижысь-охотовед Владимир Троинин, коді сэсся вит во чӧж нуӧдіс школаясын да библиотекаясын вӧр-ваӧн нимкодясян урокъяс, челядьлы экологическӧй экскурсияяс да «Тигр лун» лыддьысьӧмъясӧн[5][6]. 2000 воын «Феникс» фондса директор Сергей Березнюк шуис вежны «Тигр лун» нуӧданногсӧ, вӧзйис аслас ёртъясыслы да рӧдвужыслы, а сідзжӧ Вӧльнӧй вӧр-ва фондлӧн Амурскӧй филиалысь уджъёртъясыслы ветлӧдлыны кар кузя тигр костюмъясӧн да хищник дор лозунгъясӧн, мый и лои вӧчӧма: йирым тӧлысь 14-ӧд лунӧ 200 морта колонна прӧйдитіс Владивосток карса шӧр изэрд вывті[7][8]. 2001 воын Владивосток карса администрацияӧн веськӧдлысьлӧн шуӧмӧн «Тигр лунлы» вӧлі сетӧма карса быдвося официальнӧй гажлысь статус [9]. Традиция серти карын гажыс заводитчӧ карнавальнӧй шествиеӧн, гаж программаын сідзжӧ эмӧсь конкурсъяс да ордйысьӧмъяс[9]. Сэсся «Тигр лун» кутісны пасйыны и Приморскӧй крайса мукӧд сикт-грездын[10], а 2008 восянь сійӧ официальнӧя лои край пасьта гажӧн[11]. 2010 воын гажсӧ кутісны пасйыны и КНР-ын Приморьекӧд орчча мутасъясын[12].

Россияса Президент Владимир Путин шуис, мый «Ылі Асыввылын тигрлӧн лун» - странаын экология боксянь медся тӧдчана гаж. Путинлӧн кывъяс серти, тайӧ луныс ӧтувтӧ ставнысӧ, кодъясӧс майшӧдлӧ тайӧ мича хищникыслӧн судьбаыс, ставнысӧ, кодъяс оз веськодя видзӧдны вӧр-ва вылӧ да зільӧны овны сыкӧд ӧтсӧгласӧн, видзны сійӧс, лӧсьӧдны аслыныс да локтан кӧленаяслы дзоньвидза гӧгӧртас[13].

Пасйӧдъяс

  1. ↑ 1,0 1,1 29 июля отмечается Международный день тигра. ИТАР-ТАСС (29 сора тӧлысь 2014). Дата обращения: 28 кӧч тӧлысь 2014. Архивировано 1 йирым тӧлысь 2014 года.
  2. ↑ 2,0 2,1 Тихонов А. Красная книга России.Животные и растения. — РОСМЭН, 2002. — С. 414. — 10 000 экз. — ISBN 5-353-00500-7.
  3. ↑ В зоопарке «Лимпопо» полосатых хищников поздравили с Днем тигра. Аргументы и факты (29 сора тӧлысь 2014). Дата обращения: 28 кӧч тӧлысь 2014.
  4. ↑ Александра Чернега. В мире отмечают День тигра. Российская газета (29 сора тӧлысь 2013). Дата обращения: 28 кӧч тӧлысь 2014. Архивировано 8 кӧч тӧлысь 2013 года.
  5. ↑ «Tiger day festival 2016 in Vladivostok, Russia». Дата обращения: 25 кӧч тӧлысь 2018. Архивировано 25 кӧч тӧлысь 2018 года.К:Рувики:Cite web (не указан язык)
  6. ↑ Экологический праздник. Кто придумал празднование Дня тигра. Дата обращения: 11 йирым тӧлысь 2019. Архивировано 11 йирым тӧлысь 2019 года.
  7. ↑ «День Тигра — 2017». Дата обращения: 28 кӧч тӧлысь 2018. Архивировано 28 кӧч тӧлысь 2018 года.К:Рувики:Cite web (не указан язык)
  8. ↑ «День тигра во Владивостоке». Дата обращения: 28 кӧч тӧлысь 2018. Архивировано 28 кӧч тӧлысь 2018 года.
  9. ↑ 9,0 9,1 День тигра на Дальнем Востоке. Справка. РИА Новости (28 кӧч тӧлысь 2013). Дата обращения: 28 кӧч тӧлысь 2014. Архивировано 28 кӧч тӧлысь 2014 года.
  10. ↑ «День Тигра» шагает по Приморью. Дата обращения: 25 кӧч тӧлысь 2018. Архивировано 25 кӧч тӧлысь 2018 года.
  11. ↑ «Сергей Березнюк: В День тигра приморцев ждет масса сюрпризов». Дата обращения: 28 кӧч тӧлысь 2018. Архивировано 28 кӧч тӧлысь 2018 года.
  12. ↑ В приграничном Китае отпраздновали День тигра
  13. ↑ Путин назвал День тигра самым ярким экологическим праздником России. РИА Новости (28 кӧч тӧлысь 2013). Дата обращения: 28 кӧч тӧлысь 2014. Архивировано 27 кӧч тӧлысь 2014 года.

Ыстӧгъяс

Босьтӧма "https://kv.ruwiki.ru/w/index.php?title=Тигрлӧн_войтыркостса_лун&oldid=188624"-ысь