Тимин Владимир Васильевич
Тимин Владимир Васильевич | |
---|---|
Чужан лун | 1937-ӧд вося сора тӧлысь 2-ӧд лун[1] |
Чужанін | |
Кулан лун | 2015-ӧд вося вӧльгым тӧлысь 25-ӧд лун[1] (78 арӧс) |
Куланін | |
Страна | |
Мыйся уджыс | гижысь, детский писатель, поэт |
Ошканпасъяс да премияяс |
Q5Тимин Владимир Васильевич
Тимин Владимир Васильевич (Коми Республикаса нимйӧза гижысь (2006).
Олан туй
Владимир Тимин чужӧма Паджга сикт овмӧдчӧминӧ пырысь Гаръя грездын. 1958 воын помалӧма Печораса ювывса техникум да гожöмнас уджалiс «Волховстрой» пароход вылын механиклöн мöд отсасьысьöн. 1958–1962 воясӧ служитӧма Сöветскöй армияын, кöнi помалӧма механикъяслысь военно-авиационнöй школа да водзö служитӧма ракетнöй часьтъясын.
СССР-са наукаяс академияö (öнi – Коми наука шӧрин) приборъяс серти механикöн. Тöлысь мысти индӧмаӧсь электрооборудование серти инженерöн да экспериментальнöй мастерскöйясын начальникöн. 1963 воын уджысь орöдчытöг пырӧма велöдчыны Коми канмуса педагогика институтысь роч кыв да литература факультетö. 1965 воын вуджӧма уджавны СССР-са наукаяс академиялöн кыв да литература юкöнö — фольклор секторö. Фольклор экспедицияöн ветлӧма Ву, Уса да Косью пöлöнса сиктъясö. Ветлӧма командировкаö Таллиннö да Тартуö, кывзӧма университетын лекцияяс.
Академияын уджалiгöн некымын во чöж дикторалӧма республикаса радиоын. Уджалӧма Печора карын энергопоезд вылын электрооборудование серти специалистöн. Директоралӧма Сыктывдін районысь Зеленеч сиктса школаын. Уджалӧма телевидениелöн Сыктывкарса студияын ыджыд да медшöр редакторöн, Коми небöг лэдзанiнын медшöр редакторӧн, Республикаса Госкомиздатын (öнi — печать агентство) веськöдлысьӧн, «Войвыв кодзув» журналын медшöр редакторӧн.
Дыр кад чӧж вӧлӧма Коми Республикаса Гижысь котыр правлениелöн веськöдлысьöс вежысьӧн.
Кулӧма 2015 вося вӧльгым 25-ӧд лунӧ Сыктывкарын.[2]
Гижан удж
Кывбуръяс гижны босьтчис Печораса техникумын на. Школаын, техникумын да армияын В.Тимин вöлi лэдзö стенгазетаяс да литературнöй альманахъяс, кöнi и вöлi йöзöдöны сылысь медводдза гижöмторъяссö.
Медводдза кывбурсö йöзöдiс 1963 воын «Войвыв кодзув» журналын, кор вöлi нин дась гижысьöн. Кывбурыслöн нимыс – «Пöрысь вöв». Сёрöнджык коми гижысь Елена Козлова гижис, мый Владимир Тимин пырис коми литератураö «Пöрысь вöв» вылын.
Гижан уджын эз тэрмöдлы асьсö. Гижысьлöн «Туйын да гортын» медводдза кывбур чукöр петiс 1971 воын – пöшти дас во мысти. Выль кывбур чукöръяс («И öтнам, и йöзкöд» (1979), «Йöзлань чужöмöн» (1987)) петкöдлiсны сылысь гижан сям кыпöдöмсö.
«Мича Ёма» кывбур чукӧрысь 1997 вося вӧльгым тӧлысь 29 лунö Матиас Кастрен котыр сетiс Владимир Тиминлы литератураысь премиа (Финляндия). Автор лои медводдзаöн, кодлы сетiсны тайö премиасö финн-йöгра гижысьяс пöвстын.
Арво Валтон повесьтсö вуджöдöма сiдзжö Паула Кокконен повесьтӧ фин кывйӧ вуджӧдӧма веськыда коми гижӧдсьыс «Tikö. Vähä-Permin poika» ним улын.[3]
2011 воын Владимир Тиминлӧн «Важ пӧльяслӧн му вылын» небӧг шуӧма 2011 вося медбур небӧгӧн («коми кыв вылын» нимпасын).
Владимир Тиминлысь гижöдъяссö вуджöдöма Андрей Попов, Елена Габова, Александр Суворов, Юрий Ионов, Надежда Мирошниченко, Александр Алшутов, Глеб Пагирев, Евгения Измайлова, Андрей Канев, Виктор Кушманов, Лидия Обольсина, Игорь Михайлов, Григорий Гончаров.
Тиминлöн кывбуръяс вылö лöсьöдöма сьыланкывъяс. Меднималана сьыланыс — «Тэ менам сьылан».
В.Тимин сiдзжö дасьтывлiс сценарийяс, на серти Коми республикаса телевидение студия пуктывлiс фильмъяс. Ачыс снимайтчис «Уляшевъяс» документальнӧй кинофильмын.
Общественнöй удж
1980-ӧд вояс помсянь зілис «Коми войтыр» ӧтмунӧмын.
Велöдöм
Владимир Тимин уна во чӧж (2000—2010) велӧдіс Том гижысьяслӧн гожся университетын. Дасьтіс том гижысьясӧс.
Небöгъяс
Йӧзӧдӧма 8 кывбур чукӧр да 4 проза небӧг.
Комиӧн
- Туйын да гортын: кывбурьяс / Ред. В.А. Попов; серпасалiс С.А. Добряков. — Сыктывкар: Коми кн. изд-во, 1971. — 62 л.б.
- И öтнам и йöзкöд: кывбуръяс / Ред. В.А. Попов; серпасалiс В.С. Порохня. — Сыктывкар: Коми кн. изд-во, 1979. — 94 л.б.
- Йöзлань чужöмöн: кывбуръяс / Ред. А.В. Некрасов; серпасалiс В. Токарев. — Сыктывкар: Коми кн. изд-во, 1987. — 101 л.б.
- Ракета видзöдö енэжö: повесть, кывбуръяс / Ред. А.В. Тентюков; серпасалiс А.А. Отев. — Сыктывкар: Коми кн. изд-во, 1990. — 203 л.б.
- Мича ёма: кывбуръяс, вуджöдöмъяс / Ред. А.В. Тентюков; серпасалiс А.М. Гаранин. — Сыктывкар: Коми кн. изд-во, 1996. — 206 л.б.
- Эжва Перымса зонка: ылыс кад йылысь повесть / Худож. Эскӧм, 2000. — 253 л.б.
- Тэöн ола: кывбуръяс / Ред. А.В. Тентюков. — Сыктывкар: Коми кн. изд-во, 2004. — 328 л.б. (Серия «Звезды Севера»)
- Пармаын вошöм БТР: повесть / Серпасалic Г.Н. Шарипков. — Сыктывкар: Кола, 2007. — 231 л.б.
- Эжва Перымса зонка: ылыс кад йылысь повесьт = Мальчик из Перми Вычегодской: истор. повесть / Серпасалiс Эскӧм, 2007. — 476 л.б. (комиӧн да рочӧн)
- Важ пӧльяслӧн му вылын: Кывбуръяс, поэма. На земле предков: Стихи, поэма / Лӧсьӧдіс А.Г. Попов; серпасаліс АУ РК "Редакция газеты «Эскӧм»", 2011. — 512 л.б. (комиӧн да рочӧн)
- Биармияса викинг. Роман / Ред. АУ РК "Редакция газеты «Эскӧм»", 2012. — 240 л.б.
- Куим небӧгӧ ӧтувтӧм гижӧд чукӧр. [Т] 1. Сыктывкар: Коми Республикаса гижысь котыр, 2018. — 290 л.б.
- Куим небӧгӧ ӧтувтӧм гижӧд чукӧр. [Т] 2. Сыктывкар: Коми Республикаса гижысь котыр, 2019. — 592 лб.
- Куим небӧгӧ ӧтувтӧм гижӧд чукӧр. III том: повесьтъяс, казьтылӧмъяс. Сыктывкар: Коми Республикаса гижысь котыр, 2021. — 592 л.б.
Роч кыв вылӧ вуджӧдӧмӧн
- Я пришёл из коми деревеньки...: стихи: [пер. с коми]. — Сыктывкар: Коми кн. изд-во, 1982. — 95 с.
- Мальчик из Перми Вычегодской: истор. повесть для детей / Пер. с коми Елены Габовой. — Сыктывкар: Коми кн. изд-во, 2001. — 240 с.
Наградаяс да премиаяс
Россияса наградаяс
- «Айму водзын бур уджысь» орденлӧн II тшупӧда медаль (1998)
- Россияса культураын нимӧдана уджалысь ([[]])
- «Айму водзын бур уджысь» орденлӧн I тшупӧда медаль (2013) [4]
Коми Республикаса наградаяс
- Коми Республикаса Канму премиа босьтысь (1999)
- Коми Республикаса нимйӧза гижысь (2006)
- Коми Республикаса культураын нимӧдана уджалысь ([[]])
- Коми Республикаса Почёта гражданин (2015)[5]
Мукӧд
- Сыктывдін районса Почёта гражданин (2003)
Öшмöсъяс
- Ученые Института языка, литературы и истории Коми научного центра УрО РАН: Биографический справочник / Сост. И.Л. Жеребцов. — Сыктывкар, 2000. — 212 с.
- Коми республикаса национальнӧй библиотека
- Мартынов В.И. Тимин Владимир Васильевич // Литераторы земли Коми: биобиблиографический словарь. — Сыктывкар, 2000. — С. 182-183.
- Тимин Владимир Васильевич: фото / Россияса Финн-йӧгра культура шӧрин
- «Финугор» сайт
Ыстöдъяс
- ↑ 1,0 1,1 https://www.bnkomi.ru/data/news/44574/
- ↑ Умер Народный поэт Республики Коми Владимир Тимин (2015.11.26; рочӧн)
- ↑ Тикӧ — Эжва Перымса зонка // Йӧлӧга. 2016 во, лӧддза-номъя толысь 3-ӧд лун, 22 №
- ↑ Владимир Тимин награжден медалью Ордена «За заслуги перед Отечеством» I степени
- ↑ Вячеслав Гайзер поздравил с Днём рождения Республики Коми (2015.08.21; рочӧн)
- Чужисны сора тӧлысь 2-ӧд лунӧ
- Чужисны 1937 воын
- Кулісны вӧльгым тӧлысь 25-ӧд лунӧ
- Кулісны 2015 воын
- Персоналия анбурӧд
- Персоналия:Коми
- Коми гижысь
- Паджга сикт овмӧдчӧмин
- Кыв, литература да история институт
- Журналистъяс
- Коми войтырын водзмӧстчысьяс
- Коми Республикаса нимйӧза гижысьяс
- Коми гижысь котырӧ пырысьяс
- Коми Республикаса Почёта гражданинъяс